با اينكه در زمان امام صادق امام زمان عليهما السلام متولد نشده بودند ، چطور ايشان فرموده اند به امام زمان سلام كنيد ؟

پاسخ:

  اولا: معناي سلام دعا براي سلامت است ودعا هم براي شخص موجود ممكن است هم كسي كه موجود نيست . در ابتدا بايد معني سلام مشخص شود . سلام همان طور كه در كتب لغت وتفسير اهل سنت نيز موجود است به معني دعاي براي سلامت به كار مي رود :

معني السلام هو الدعاء بالسلامة

الإيضاح في علوم البلاغة ج1/ص347

معناي سلام دعاي براي سلامت است.

شبيه همين عبارت در كتابهاي زير آمده است:

التفسير الكبير ج21/ص202- الكشاف ج3/ص29- روح المعاني ج12/ص94- زاد المسير ج9/ص194- فتح الباري ج11/ص13

پس وقتي به كسي سلام مي كني براي وي دعاي به سلام كرده اي . وبراي دعا كردن براي شخص موجود بودن وي شرط نيست . در بسياري روايات اهل سنت آمده است كه رسول خدا براي كساني كه درآن زمان موجود نبوده انددعاكرده اند :

11691 حدثنا عبد الله حدثني أبي ثنا حسن قال سمعت عبد الله بن لهيعة قال ثنا دراج أبو السمح ان أبا الهيثم حدثه عن أبي سعيد الخدري عن رسول الله  صلي الله عليه وسلم  ان رجلا قال له يا رسول الله طوبي لمن رآك وآمن بك قال طوبي لمن رآني وآمن بي ثم طوبي ثم طوبي ثم طوبي لمن آمن بي ولم يرني قال له رجل وما طوبي قال شجرة في الجنة مسيرة مائة عام ثياب أهل الجنة تخرج من أكمامها

مسند أحمد بن حنبل ج3/ص71

شخصي به رسول خدا عرض كرد درخت بهشتي طوبي براي كسي باشد كه تو را ديده و به تو ايمان آورده است (طوبي اصطلاحي در دعاست).حضرت فرمودند درخت بهشتي براي كسي باشد كه من را ديده وايمان آورده است . ودرخت بهشتي ودرخت بهشتي ودرخت بهشتي ودرخت بهشتي ودرخت بهشتي ودرخت بهشتي ودرخت بهشتي براي كسي باشد كه به من ايمان آورده ولي من را نديده است . شخصي به حضرت عرض كرد طوبي چيست . فرمودند درختي است در بهست كه طولش به اندازه هزار ماه راه است كه لباس بهشتيان از شاخه هاي ان بيرون مي آيد.

اين روايت در المستدرك علي الصحيحين ج4/ص96 - صحيح ابن حبان ج16/ص213- مسند أبي يعلي ج2/ص519 و چندين كتاب ديگر  آمده است ودر بسياري از آنها اين روايت را صحيح دانسته اند.

ثانيا: در روايات مورد بحث – كه در اول سوال يك گذشت-  ،سوال چنين است كه در زمان حضرت ولي عصر چطور به ايشان سلام مي كنند ، حضرت پاسخ دادند مي گويي السلام عليك يابقية الله  كه معني آن چنين است: اگر زمان او را درك كردي چنين مي گويي ؛

اما علاوه بر اين مطلب ، ما براي دفع شبهه از زياراتي كه براي امام زمان عج الله تعالي فرجه الشريف قبل از تولد ايشان ذكر شده است چنين پاسخ مي گوييم كه :

ثالثا: تمامي مردم قبل از تولد در اين عالم ، وجود روحاني داشته و درك وفهم دارند اهل سنت در ذيل آيه شريفه :

وَإذ أخَذَ رَبُّكَ مِن بَنِي آدَمَ مِن ظُهُورِهِم ذُرِّيَّتَهُم وَأشهَدَهُم عَلَي أنفُسِهِم ألَستُ بِرَبِّكُم قَالُوا بَلَي (سوره أعراف آيه 172)

وهنگامي كه پروردگارت از فرزندان آدم ذريه ايشان را گرفت(خلق كرد) وايشان را شاهد بر خودشان گرفت(از خودشان اقرار گرفت) كه آيا من پروردگار شما نيستم؟ همگي گفتند آري

به اين مطلب اقرار كرده اند .اگر چه رواياتي كه ايشان در اين زمينه آورده اند در بعضي جهات با نظر شيعه منافات دارد اما اصل وجود در عالم ذر را اثبات مي نمايد :

11190 أنا قتيبة بن سعيد عن مالك عن زيد بن أبي أنيسة عن عبد الحميد بن عبد الرحمن بن زيد عن مسلم بن يسار الجهني أن عمر بن الخطاب سئل عن هذه الآية وإذ أخذ ربك من بني آدم من ظهورهم ذريتهم وأشهدهم علي أنفسهم ألست بربكم قالوا بلي شهدنا أن تقولوا يوم القيامة إنا كنا عن هذا غافلين فقال عمر سمعت رسول الله  صلي الله عليه وسلم  يسأل عنها فقال رسول الله 

بهترين هديه به امام زمان (عج)  

اينطوري نيست كه وقتي امام زمان بيايد همه ي نفوس، مسلمان مي شوند، نخير، چنين چيزي نيست، چرا؟ چون قرآن مي فرمايد: (وَ ألقَينا بَينَهُم ُ الْعَداوَة َ وَ الْبَغْضاءَ الي يَوم ِ الْقِيامَة)

دعا كردن براي فرج امام زمان عليه السلام بهترين هديه براي حضرت است. براي حضرت صدقه بدهيم و محبّت كنيم. فرج عمومي حضرت اينست كه حكومت حضرت تشكيل بشود. همه ي انبياء منتظر آن حكومت بوده اند.

البته ما بايد براي اين نظام تلاش كنيم امّا نبايد خيال كنيم كه ما چون اين نظام را قبول كرديم پس ما مسلمانيم. نخير! مسلمان نيستيم و بايد اقرار كنيم كه ما مسلمان نيستيم. اسلام چيز ديگري است.

الان اگر بنده بگويم من نمونه ي حوزه ي علميه هستم، اصلاً مردم از حوزه ي علميه متنفّر مي شوند. بايد بگويم من هم يك طلبه ي ناقص از حوزه هستم، اگريك نواقصي از من ديدي، آنها را به حساب حوزه نگذار. من يك مسلمان كالي(ناقص) هستم. اگر از من اشكالي ديدي به اسلام لطمه نزن.

مرحوم جمال الدين اسدآبادي - خدا او را رحمت كند - مي گفت بايد اول بگوييم ما مسلمان نيستيم، بعد تبليغ اسلام را كنيم. ما يك سري سليقه ي شخصي ازشرق و غرب جمع كرده ايم و اسمش را اسلام گذاشته ايم. عروسي و عزاي ما اسلامي است ؟مراسم و رفتارهاي ما اسلامي است ؟ كجاي ما اسلامي است؟

البته اينطوري نيست كه فكر كنيم حضرت وقتي بيايند، من عوض مي شوم و نفوس عوض مي شوند. منتها من جرأت نمي كنم كاربد كنم. الان جرأت نمي كنم از ترس قانون، شراب فروشي باز كنم ولي در خانه ام مي توانم شراب بسازم. امّا آنوقت جرأت نمي كنم در خانه ي خودم هم شراب بسازم، نه اينكه نخواهم اين كار رابكنم. آن كسي كه مي خواهد دزدي كند ديگر نمي تواند، نه اينكه نمي خواهد دزدي كند.

اينطوري نيست كه وقتي امام زمان بيايد همه ي نفوس، مسلمان مي شوند، نخير، چنين چيزي نيست، چرا؟ چون قرآن مي فرمايد: (وَ ألقَينا بَينَهُم ُ الْعَداوَة َ وَ الْبَغْضاءَ الي يَوم ِ الْقِيامَة) تا قيامت، اين بشرهمينطوري است. منتهي همين طور كه براي حضرت سليمان، همه ي جن و انس در خدمتش بودند، وقتي حضرت بيايد، همه ي قدرت ها در دست اوست. آن وقت آدم از در و ديوار و عيال خودش و از شنود شدن حرفهايش مي ترسد.

وقتي اينطور شد من ديگر مي ترسم خلاف كنم. نه اينكه خيال كنيم نفوس ما عوض مي شود ولي الان اگر انسان كاري كند امام زمان راضي شودهفتاد برابر آن وقت است، منظور از هفتاد، عدد نيست، كنايه از كثرت است، يعني اعمال خيلي ارزش دارد.

شما الان هركار خوبي بكني، هفتاد برابر آن وقت است. ما كافي است واجب را انجام دهيم و حرام را ترك كنيم آن وقت سلمان زمان مي شويم. اگر كسي به واجب عمل كند و حرام راترك كند، خدا دستش را مي گيرد و او را هفت شهر عشق مي گرداند. ما خيال كرده ايم كلاس اخلاق امجد كسي را مي سازد، نه، چنين نيست ! امجد خودش را نساخته، بعد بيايد تو را بسازد؟از اين كلاس اخلاق به آن كلاس اخلاق.

يك عده شيّاد هم در جامعه افتاده اند و فرمول دست شان است و از غيب هم مي گويند و اسرار بقيه را فاش مي كنند. آن وقت يك عده شيّاد با اين جوان هاافتاده اند. خدا قوام را رحمت كند. وقتي خطايي مي ديد عبا را به سر مي كشيد تا نبيند. بزرگان مامظهر ستّاريت بودند، مظهرِ (يا مَن ظَهَرَ الجَميل و سَتَرَ القبيح) بودند.

درس اخلاق آيت الله امجد

 «هان اي عزيز،

 از خواب بيدار شو . از غفلت تنبه پيدا كن و دامن همت به كمر زن، و تا وقت است فرصت را غنيمت بشمار، و تا عمر باقي است و قواي تو در تحت تصرف توست و جواني برقرار است و اخلاق فاسده بر تو غالب نشده و ملكات رذيله بر تو چيره نگرديده، چاره اي كن و دوايي براي رفع اخلاق فاسده و قبيحه پيدا كن و راهي براي اطفاء نائره شهوت و غضب پيدا نما .

بهترين علاج ها كه علماء اخلاق و اهل سلوك از براي اين مفاسد اخلاقي فرموده اند اين است كه هر يك از اين ملكات زشت را كه در خود مي بيني، در نظر بگيري و بر خلاف آن تا چندي مردانه قيام و اقدام كني و همت بگماري بر خلاف نفس تا مدتي، و بر ضد خواهش آن رذيله رفتار كني و از خداي تعالي در هر حال توفيق طلب كني كه با تو اعانت كند در اين مجاهده، مسلما بعد از مدت قليلي آن خلق زشت رفع شده و شيطان و جندش از اين سنگر فرار كرده جنود رحماني به جاي آنها برقرار مي شود .

 اگر انسان مجاهد مدتي در صدد برآيد كه هر وقت ناملائمي پيش آمد مي كند از براي او و آتش غضب شعله ور مي شود و بناي سوزاندن باطن را مي گذارد و دعوت مي كند او را بر ناسزا گفتن و بدگويي كردن، بر خلاف نفس اقدام كرده عاقبت بد و نتيجه زشت اين خلق را ياد بياورد در عوض ملايمت به خرج بدهد و در باطن شيطان را لعن كند و به خدا از او پناه ببرد، من به شما قول مي دهم كه اگر چنين رفتاري كنيد، بعد از چند مرتبه تكرار آن خلق به كلي عوض شده و خلق نيكو در باطن ممكلت شما منزل مي كند

مثلا يكي از رذايل اخلاق كه اسباب هلاكت انسان است و موجب فشار قبر است و انسان را در دو دنيا معذب مي دارد، بد خلقي با اهل خانه يا همسايگان يا هم شغلها يا اهل بازار و محله است، كه اين زاييده غضب و شهوت است .

بازماندگان واقعه كربلا

بنابراين، اظهار نظر قطعي در مورد تعداد اسرا، مانند تعداد شهداي كربلا، ممكن نيست، ولي نام شماري از اسيران كه در منابع مختلف گزارش شده است، با اين حال آماري از بازماندگان واقعه كربلا از كتاب دانشنامه امام حسين(ع) تأليف آيت‌الله محمد محمدي ري‌شهري در ادامه مي‌آيد:

نگاهي آماري به اسيران و بازماندگان واقعه كربلا

آمار اسيران كربلا، مختلف گزارش شده است، تعداد اسيران مرد چهار، پنج، ده و دوازده نفر گزارش شده است. تعداد اسيران زن نيز چهار، شش و 20 نفر گزارش شده است.

هشت گروه از زنان گناهكار در شب معراج

واقعه معراج پيامبر«ص» كه در شب رخ داده بود از مكة المكرمه تا بيت المقدس از قرآنكريم ثابت شده است و آنرا بنام اِسراء گفته اند واز بيت المقدس تا به عالم بالا«سدرة المنتهي» ازبسـياراحاديث نبوي و روايات به تفصيل ثابت ومنقول شده است وآنرا بنام معراج گفته اند واين واقعه رااز ابتداء تا انتها نيز بنام معراج گفته اند و به قول اكثر علماء اين واقعه درشب بيست وهفتم ماه رجب المرجب سال دهم نبوت«سه سال قبل از هجرت» درشهرمكة المكرمه براي سردار دو عالم رخ داده است. دراين واقعه مبارك آنقدربه مقام قرب الهي نزديك شدند كه قرآنكريم درآيه نهم سوره نجم چنين ميفرمايد:ترجمه: فاصله پيامبر«ص» با مقام مخصوص قرب الله«ج» به اندازه دو كمان يا كمتربود.درسفرمعراج مبارك هم جسم و هم روح شان شامل بودند يعني مبارك روحاً و جسماٌ به اين سفر مراجعت نموده بودند. دراين واقعه به اضافه اينكه مبارك به سدرة المنتهي رفتند ازجنت «بهشت» الهي نيز ديدن نمودند وبا حضرت جبراييل«ع» از كنار گروهاي از مردم « مرد و زن » كه دركناره هاي جهنم در حال عذاب دادن بوسيله ملايكه هاي دوزخ بودند، گذشــت نمودند، مبارك«ص» ميفرمايند در اين واقعه « سفرمعراج » ما از كنار چندين گروه گناهكار گذشتيم و ايشان به دستورالله«ج» توسط ملايكه هاي عذاب به انواع مختلف جزا داده ميشدند و در ميان اين گروه ها چندين گروه از زنان نيز شامل بود.

کاشکي مردي بيايد حرفهاي سينه را معنا کند 
واژه واژه، رمز خط کوفي آيينه را معنا کند

 بس که ماندم در حصار انتظاري تلخ، معلومم نشد

خوبِ من کي خواهد آمد، عصر آن آدينه را معنا کند

خواب سبزي ديده ام، انگار مي آيد سواري سبزپوش 
شعله ور خشمي بدستش تا تب ديرينه را معنا کند